De bekkenbodemspieren (Latijn: Musculus Levator Ani) vormen een cruciale spiergroep in het onderste deel van het bekken. Ze bieden ondersteuning aan de organen in het bekken, zoals de blaas, darmen en geslachtsorganen. De belangrijkste functie van de bekkenbodem is het openen en sluiten van lichaamsopeningen, zoals de urinebuis en anus. Daarnaast speelt de bekkenbodem ook een essentiële rol in de seksualiteit. Door de vele aderen en zenuwen die door de bekkenbodem naar de geslachtsorganen lopen, beïnvloedt deze spiergroep zowel fysieke als seksuele functies.
Wat is de Bekkenbodem?
De bekkenbodem bestaat uit een netwerk van spieren aan de onderkant van je bekken die belangrijk zijn voor verschillende vitale functies. Deze spieren ondersteunen organen zoals je blaas, baarmoeder (of prostaat bij mannen), darmen en anus. De bekkenbodem speelt een cruciale rol in het openen en sluiten van de lichaamsholtes, zoals de plasbuis, vagina en anus. Hierdoor kan je op de juiste momenten controle houden over je blaas- en darmbewegingen.
Stel je de bekkenbodem voor als een stevige hangmat die de interne organen ondersteunt. Het is een belangrijke stabilisator voor je bekken, rug en onderlichaam. Door de werking van deze spiergroep blijft alles op de juiste plaats, wat essentieel is voor een goed functionerend lichaam.
Functie en Locatie van de Bekkenbodemspieren
De bekkenbodemspieren bevinden zich aan de onderkant van het bekken en lopen van het schaambeen naar het stuitje, waarbij ze vastzitten aan de zitknobbels. Ze zorgen ervoor dat de openingen van de plasbuis, vagina (bij vrouwen) en anus gesloten blijven wanneer dat nodig is. Denk maar aan het proces van naar de wc gaan. Bij een gezonde bekkenbodem heb jij zelf de controle over het openen van deze bekkenopeningen. De bekkenbodemspieren kunnen actief worden aangespannen om de openingen te sluiten, maar hoeven niet actief vastgeklemd te blijven. Deze spieren houden de anus en plasbuis gedurende de dag vanzelf gesloten.
Daarnaast zorgen de bekkenbodemspieren voor stevigheid in het bekken, waardoor de organen op hun plaats blijven. Zonder een goed functionerende bekkenbodem kunnen organen zoals de blaas, darmen en baarmoeder (bij vrouwen) verzakken of verplaatst worden.
De Bekkenbodemspieren: Onzichtbaar maar Onmisbaar
De bekkenbodem is een van de meest complexe en cruciale gebieden van het lichaam, maar helaas niet iets waar je direct zicht op hebt. Waar je bij andere spiergroepen zoals de biceps meteen veranderingen ziet, is dat bij de bekkenbodemspieren niet het geval. Dit maakt het moeilijker om ze bewust aan te spannen of te ontspannen. Toch zijn deze spieren essentieel voor het dagelijks functioneren van het lichaam. Je kunt de bekkenbodemspieren het beste vergelijken met een hangmat die onderin je bekken hangt. De organen in je bekken kunnen steun vinden in deze “hangmat”, wat de stabiliteit van het bekken bevordert.
Hoewel je de bekkenbodemspieren niet direct ziet, kun je ze wel voelen. Je bekken bestaat uit verschillende botten, zoals de heupbotten, het stuitje en het schaambeen aan de voorkant. Als je je handen op de randen van je bekken legt, voel je de botstructuren die het bekken vormen.
Bekkenbodemspieren: Een Stevig Web van Spieren
De bekkenbodemspieren vormen een netwerk dat zich als een web binnen je bekken uitstrekt. Ze bestaan uit stevige spierkabels die zich naar het stuitbeen, de zitknobbels en het schaambeen uitstrekken. Deze spiergroep houdt het bekken bij elkaar en zorgt voor stabiliteit. Als je op een harde ondergrond zit, kun je de zitknobbels voelen. Deze aanhechtingspunten zijn essentieel voor het functioneren van de bekkenbodemspieren.
De Openingen in de Bekkenbodem
De bekkenbodem heeft twee of drie openingen, afhankelijk van je geslacht. Bij mannen zijn dat de anus en de urinebuis, terwijl vrouwen ook de vagina als opening hebben. De bekkenbodemspieren bevinden zich rondom deze openingen en regelen het openen en sluiten van deze lichaamsopeningen. De blaas, baarmoeder (bij vrouwen) en darmen bevinden zich net boven deze spiergroep. Door de werking van de bekkenbodemspieren blijven de openingen goed afgesloten wanneer dat nodig is en kunnen ze zich openen wanneer je bijvoorbeeld naar de wc gaat.
Dit Doet de Bekkenbodem
De belangrijkste functies van de bekkenbodemspieren zijn eenvoudig samen te vatten in drie woorden: sluiten, openen en dragen. Deze functies spelen een essentiële rol bij je toiletbezoek, bij seks en bij het ondersteunen van je bekkenorganen. De bekkenbodemspieren zorgen ervoor dat organen zoals de blaas, darmen en baarmoeder op hun plek blijven én dat je controle hebt over je lichaamsopeningen. Daarnaast ondersteunen ze de onderrug. Want één ding is zeker in het lichaam: alles staat met elkaar in verbinding.
De Bekkenbodem en de Urinebuis, Anus en Vagina
De bekkenbodemspieren liggen direct rond de urinebuis, anus en vagina (bij vrouwen). Zonder dat je erbij stilstaat, houden deze spieren de openingen de hele dag keurig gesloten. Pas wanneer jij ontspant – bijvoorbeeld op het toilet – gaan de ‘sluizen’ open.
Je bekkenbodem is als een nauwkeurige sluiswachter. Wanneer de blaas of darmen vol zitten, geeft hij op tijd een signaal af: jij weet of het tijd is om te gaan of dat je het nog even op kunt houden.
Heb je moeite met het ophouden van urine of ontlasting? Dan kunnen je bekkenbodemspieren te slap, te gespannen of ontregeld zijn. Het kan ook zijn dat je onvoldoende controle hebt over je spiergebruik. In dat geval is het verstandig om contact op te nemen met je huisarts of een bekkenfysiotherapeut.
Ontspannen Bekkenbodem = Open Bekken
Wanneer je op het toilet zit of bijvoorbeeld seks hebt, is ontspanning van de bekkenbodem essentieel. De spieren moeten loslaten om de urinebuis, anus of vagina goed te openen. Vooral bij seks en bevalling is het belangrijk dat de bekkenbodemspieren goed kunnen ontspannen.
Bij een overactieve bekkenbodem is dit lastig. Je kunt dan klachten krijgen zoals:
Lees gerust mijn andere artikelen hierover, of overleg met je huisarts als je merkt dat ontspannen lastig is.
De Bekkenbodem als Ondersteuner
Ondersteunen, stabiliseren en dragen – het klinkt als een bouwproject, maar dit is precies wat de bekkenbodemspieren doen. Ze ondersteunen de blaas, baarmoeder en darmen; deze organen rusten letterlijk op de bekkenbodem, als in een hangmat.
Hoe zwaarder de inhoud van die ‘hangmat’, hoe harder de spieren moeten werken. Denk aan een volle blaas of darmen, of aan een zwangerschap. Ook de zwaartekracht speelt een rol: als je staat, voel je meer druk op de anus dan wanneer je ligt.
De Bekkenbodem en Buikdruk
Het is belangrijk om de druk op de buik en bekkenbodem zo laag mogelijk te houden. Hierbij speelt je ademhaling een grote rol. Een goede buikademhaling helpt om de buikdruk te verlagen, wat meteen de druk op je bekkenbodem vermindert.
Denk maar aan iets zwaars tillen. Vaak hou je dan je adem in, en dat verhoogt de druk op je bekkenbodem. Maar als je doorademt tijdens het tillen, zal de druk een stuk lager zijn. Lees mijn artikel over buikdruk voor praktische tips.
Bekkenbodemspieren en Rompstabiliteit
De bekkenbodem werkt samen met je buikspieren, rugspieren en onderrug. Samen vormen ze je rompstabiliteit, of – in modern taalgebruik – je core stability. Zie het als een soort natuurlijk korset dat je houding ondersteunt en alles goed op zijn plek houdt.
Een sterke romp voorkomt klachten en is essentieel, niet alleen tijdens de zwangerschap, maar ook in het dagelijks leven. Met een goed gebalanceerde romp voorkom je rugpijn, bekkenklachten en houdingsproblemen.
Tussentijdse Samenvatting
Je bekkenbodem is veel meer dan een spiergroep. Het is een onzichtbare krachtcentrale die je:
- helpt met plassen en poepen (sluiten en openen),
- ondersteunt tijdens seks en zwangerschap,
- je organen op hun plek houdt (dragen),
- en zorgt voor een goede houding en rompstabiliteit.
Vergeet dus niet om goed voor je bekkenbodem te zorgen! Heb je klachten of wil je ermee aan de slag? Kijk dan eens verder op de site voor tips, oefeningen en advies. En twijfel je? Neem dan contact op met een professional.
Bekkenbodemklachten: Oorzaken, Symptomen en Behandeling
Iedereen heeft een bekkenbodem, maar de meeste mensen realiseren zich pas de waarde ervan wanneer ze klachten ervaren. Vooral vrouwen hebben last van bekkenbodemklachten, wat vaak te maken heeft met de verhoogde druk tijdens de zwangerschap en bevalling. Toch kunnen ook mannen en kinderen bekkenbodemklachten ervaren.
Hoeveel Vrouwen Hebben Bekkenbodemklachten?
Ongeveer 60% van de vrouwen ervaart op een bepaald moment klachten met hun bekkenbodem. Dit is een hoog percentage en toont aan dat bekkenbodemproblemen veel verder gaan dan alleen de zwangerschap. Klachten in de bekkenbodem kunnen je dagelijks leven aanzienlijk beïnvloeden. Of het nu gaat om lachen, rennen met kinderen, vrijen met je partner, of zelfs een gezellig dagje weg – bekkenbodemklachten kunnen alles veranderen. Het is daarom belangrijk om op tijd hulp te zoeken bij een professional die gespecialiseerd is in bekkenbodemklachten. Ontspanning speelt vaak een sleutelrol in de behandeling, vooral als overspanning de oorzaak is van de klachten.
Wat Zijn de Oorzaken van Bekkenbodemklachten?
Bekkenbodemklachten kunnen worden veroorzaakt door twee hoofdproblemen: een verzwakte bekkenbodem of een overactieve bekkenbodem.
Symptomen van een Zwakke Bekkenbodem:
- Urineverlies
- Ontlastingsverlies
- Gevoelloze of pijnlijke seks
- Orgaanverzakking
- Erectieproblemen (bij mannen)
Bij een zwakke bekkenbodem functioneren de spieren niet goed, wat kan leiden tot ongewenst urine- of ontlastingsverlies, of zelfs het verzakken van organen, zoals de baarmoeder of blaas.
Symptomen van een Overactieve Bekkenbodem:
- Overloop urineverlies (urge-incontinentie)
- Overloop ontlastingsverlies
- Vulvitis (ontsteking van de vulva)
- Erectieproblemen (bij mannen)
- Moeilijkheden bij naar de wc gaan (constipatie)
Een overactieve bekkenbodem is vaak het resultaat van te veel spanning. De spieren kunnen zich niet goed ontspannen wanneer dat nodig is, bijvoorbeeld tijdens het urineren, ontlasten of seksuele activiteit.
Bekkenbodem: Te Zwak of Te Spannen?
Hoewel het vaak wordt gedacht dat bekkenbodemklachten altijd het gevolg zijn van een zwakke bekkenbodem, is de werkelijke oorzaak vaak te veel spanning in de spieren. Dit wordt aangeduid als een coördinatieprobleem: de spieren kunnen zich niet goed ontspannen wanneer dat nodig is, of ze kunnen niet goed aanspannen wanneer dat wel nodig is. Dit kan leiden tot ongemakkelijke situaties, zoals ongecontroleerd urineverlies bij lachen of hoesten.
Als je merkt dat je urine verliest bij lachen, hoesten of bukken, kan dit een teken zijn van een probleem met je bekkenbodemspieren.
Hoe Kun je de Bekkenbodemspieren Aanspannen?
Ja, je kunt je bekkenbodemspieren zelf aanspannen en ontspannen! Dit kan helpen om de spieren sterker te maken als ze zwak zijn, of om ze te ontspannen als ze te gespannen zijn.
Om je bekkenbodemspieren aan te spannen, stel je voor dat je urine of gas ophoudt. Dit activeert je bekkenbodemspieren. Het is belangrijk om goed op je ademhaling te letten terwijl je deze spieren aanspant. Zorg ervoor dat je niet je bilspieren aanspant, want dit is niet de bedoeling. Richt je puur op de spieren rondom je anus en vagina (indien van toepassing). Trek deze in en adem rustig door. Dit helpt je om de controle over je bekkenbodemspieren te krijgen.
Hoe Ga Je Om met Bekkenbodemklachten?
Als je bekkenbodemklachten ervaart, is het raadzaam om een arts of gespecialiseerde bekkenfysiotherapeut te raadplegen. Zij kunnen je helpen bij het vaststellen van de oorzaak van je klachten en je begeleiden bij gerichte oefeningen en behandelingen. Vaak zijn ontspanningsoefeningen de sleutel tot het verminderen van de spanning in de bekkenbodem. Ademhalingstechnieken en specifieke bekkenbodemoefeningen kunnen daarbij helpen.
Meer Informatie over Bekkenbodemklachten
Heb je meer vragen over bekkenbodemklachten of ben je op zoek naar die je kunt doen? Bekijk dan de andere artikelen op onze website voor meer informatie. Bijkijk de webshop of kijk wat onze artikelen bieden zoals praktische tips, oefeningen en diepgaande informatie over hoe je je bekkenbodem gezond kunt houden.
Gerelateerde Artikelen:
Reactie plaatsen
Reacties